Có rất nhiều bệnh nhân đến phòng khám, chỉ vừa ngồi xuống, nghe thầy thuốc Đông y bắt mạch và nói:
“Ông/ bà bị thận yếu, thận hư rồi đó!” Lập tức mặt tái xanh, tim đập mạnh, tưởng như bản thân mang một căn bệnh trầm trọng nào đó, không chữa thì chết. Nhưng thực ra, “Thận” trong Đông y và “Thận” trong Tây y là hai khái niệm rất khác nhau, và cần hiểu rõ để không lo lắng một cách không đáng có.
THẬN TRONG TÂY Y: MỘT TẠNG GIẢI PHẪU:
Trong y học hiện đại (Tây y), thận là cơ quan nằm hai bên cột sống vùng thắt lưng, có chức năng:
- Lọc máu, loại bỏ chất thải, duy trì cân bằng nước – điện giải;
- Điều hoà huyết áp (qua hệ thống Renin – Angiotensin);
- Sản sinh hormon Erythropoietin, giúp tủy xương tạo hồng cầu;
- Chuyển hoá vitamin D giúp hấp thu calcii.
👉 Khi Thận bị “yếu” trong Tây y, nghĩa là chức năng lọc máu, bài tiết… bị suy giảm thực sự, được đo bằng xét nghiệm (creatinin, eGFR…). Đây là một bệnh lý thật sự nghiêm trọng như: suy thận cấp, suy thận mạn, viêm cầu thận…
Ứng dụng tính độ lọc cầu thận ước đoán (eGFR) từ chỉ số Creatinine máu.
THẬN TRONG ĐÔNG Y: MỘT KHÁI NIỆM TRIẾT HỌC VỀ TẠNG THẬN:
Ngược lại, trong Đông y, Thận không đơn thuần là hai quả thận, mà là một khái niệm rộng về tạng Thận – hệ thống nội tạng năng lượng, mang những ý nghĩa sau:
- Tàng tinh – quản lý tinh khí bẩm sinh (gen, sức sống nền tảng);
- Chủ cốt, sinh tủy, thông não – ảnh hưởng đến xương, tủy sống, trí nhớ;
- Chủ thủy – điều phối nước trong cơ thể;
- Chủ nhị âm – điều hoà sinh lý, sinh dục (gắn với khả năng sinh sản, ham muốn);
- Khai khiếu ra tai, ảnh hưởng tóc, xương sống, răng…
👉 Vậy nên khi thầy thuốc Đông y nói “Thận yếu”, “Thận hư”, họ không có ý là bạn suy Thận thật sự, mà đang chẩn đoán một sự mất cân bằng khí huyết, âm dương liên quan đến tạng Thận, có thể gây:
- Lưng gối đau mỏi;
- Ù tai, chóng mặt;
- Rụng tóc, tiểu đêm;
- Lạnh tay chân, suy giảm ham muốn…
VẬY “THẬN YẾU” THEO ĐÔNG Y CÓ ĐÁNG LO KHÔNG?
Câu trả lời là: KHÔNG NÊN QUÁ LO.
Vì:
- Đây không phải là suy Thận cấp hay mạn như trong Tây y;
- Chỉ là dấu hiệu cơ thể đang mất cân bằng âm dương – khí huyết – tinh huyết;
- Có thể cải thiện bằng chế độ ăn uống, ngủ nghỉ, luyện tập, và điều trị Đông – Tây y kết hợp.
THẦY THUỐC CẦN CẨN NGÔN, BỆNH NHÂN CẦN HIỂU RÕ:
- Thầy thuốc Đông y nên diễn giải cặn kẽ để người dân không hiểu lầm rằng mình bị “Thận suy” nguy hiểm;
- Người bệnh nên hỏi rõ lại: Thận yếu theo nghĩa nào? Cần xét nghiệm gì không?
- Kết hợp Đông – Tây y là hướng đi phù hợp: dùng ngôn ngữ khoa học để minh định, dùng triết lý Đông y để cân bằng và phục hồi.
HÃY HIỂU THẬN CHO ĐÚNG:
|
Tiêu chí |
THẬN (Đông y) |
THẬN (Tây y) |
| Bản chất | Khái niệm hệ thống năng lượng – tạng phủ | Cơ quan giải phẫu: hai quả thận |
| Chức năng chính | Tàng tinh, chủ cốt, thủy, sinh dục, trí nhớ | Lọc máu, bài tiết, điều hòa huyết áp |
| Dấu hiệu “Thận yếu” | Mỏi lưng, tiểu đêm, tóc bạc, sinh lý giảm… | Xét nghiệm creatinin tăng, eGFR giảm |
| Nguy hiểm? | Không nguy cấp, có thể phục hồi | Có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm |
| Điều trị | Đông y: dưỡng thận, bồi bổ, luyện khí | Tây y: kiểm soát huyết áp, chạy thận nếu nặng |
LỜI NHẮN GỬI TỪ VIMP – PHÒNG KHÁM Y DƯỢC BÁCH PHƯƠNG: “Đừng vội sợ khi nghe nói ‘Thận hư’ – hãy đến để được phân tích rõ, kiểm tra lâm sàng và cận lâm sàng, sau đó điều trị phù hợp theo cả Đông và Tây y. Chúng tôi ở đây để dẫn đường, không khiến bạn sợ hãi!”
BAN LÂM SÀNG VIỆN Y DƯỢC VIỆT.
Đăng ký tư vấn sức khỏe, khám chữa bệnh Đông Tây y kết hợp tại: https://kcb.yduocbachphuong.com/