- Bối cảnh:
Trong kỷ nguyên y sinh học hiện đại, dược liệu và TPBVSK không chỉ còn là những bài thuốc hay sản phẩm dân gian truyền thống. Công nghệ cao – từ chiết xuất chọn lọc, chuẩn hóa hoạt chất, bào chế nano, công nghệ sinh học – enzyme, công nghệ sấy thăng hoa, vi bao, định chuẩn hàm lượng bằng HPLC/ LC – MS/ MS – đã tạo nên bước nhảy vọt về hiệu quả, độ an toàn và giá trị thương mại.
- Lợi ích cho người tiêu dùng:
- Hiệu quả rõ rệt, có bằng chứng khoa học: Công nghệ cao giúp hoạt chất trong dược liệu được giải phóng tối ưu, sinh khả dụng cao, tác động trực tiếp vào đích sinh học. Người dùng không chỉ “nghe truyền miệng” mà có thể thấy hiệu quả được chứng minh.
- An toàn, ổn định: Kiểm soát tạp chất, kim loại nặng, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và vi sinh. Sản phẩm được kiểm nghiệm nghiêm ngặt, an toàn cho cả người bệnh mãn tính, người già, trẻ nhỏ.
- Tiện lợi, dễ sử dụng: Từ thang thuốc đun sắc phức tạp → viên nang cứng, viên nén, dạng nước uống, kẹo ngậm, bột hòa tan, patch dán xuyên da. Người tiêu dùng dễ mang theo, dễ tuân thủ.
- Cá thể hóa: Công nghệ bào chế cho phép phát triển liều dùng khác nhau theo nhóm người (người già, phụ nữ, bệnh mãn tính, vận động viên…).
- Thỏa chí khoa học cho nhà khoa học:
- Chứng minh giá trị dược liệu bằng dữ liệu: Thay vì chỉ nói “kinh nghiệm dân gian”, các nghiên cứu in vitro, in vivo, thử nghiệm lâm sàng được công nghệ phân tích hiện đại hỗ trợ. Nhà khoa học có bằng chứng để công bố quốc tế, khẳng định giá trị dược liệu Việt.
- Khám phá cơ chế mới: Nhờ công nghệ sinh học phân tử, dược liệu không chỉ dừng ở “hỗ trợ sức khỏe” mà còn hé mở cơ chế điều hòa gen, điều biến miễn dịch, bảo vệ thần kinh, chống oxy hóa ở mức tế bào.
- Đưa dược liệu vào chuẩn mực toàn cầu: Các quy trình chuẩn hóa, GMP, GLP, GACP thỏa mãn yêu cầu khắt khe của FDA, EMA. Đây là thách thức nhưng cũng là niềm vui “được chinh phục đỉnh cao khoa học”.
- Tăng giá trị (cho xã hội & kinh tế):
- Từ cây thuốc → sản phẩm Quốc tế: Một gốc cây bản địa, nhờ công nghệ cao, trở thành viên nang xuất khẩu. Ví dụ: Sâm Ngọc Linh, đông trùng hạ thảo, nghệ vàng, cà gai leo.
- Giá trị gia tăng nhiều tầng: Không chỉ bán thô (kg củ, kg lá) mà nâng lên giá trị hàng trăm lần khi thành viên nang, cao định chuẩn, TPBVSK.
- Xây dựng thương hiệu quốc gia: Việt Nam có thể cạnh tranh với Hàn Quốc (nhân sâm), Nhật Bản (nấm linh chi), Ấn Độ (thảo dược Ayurveda).
- Bền vững: Công nghệ sinh học giúp nhân nuôi tế bào, nuôi cấy mô thay vì khai thác cạn kiệt tự nhiên – vừa bảo tồn, vừa phát triển.
Công nghệ cao trong dược liệu và TPBVSK chính là cầu nối giữa truyền thống và hiện đại:
- Với người tiêu dùng: hiệu quả – an toàn – tiện lợi.
- Với nhà khoa học: dữ liệu – cơ chế – đẳng cấp công bố.
- Với xã hội: giá trị gia tăng – thương hiệu Quốc gia – phát triển bền vững.
Đây không chỉ là bước tiến kỹ thuật, mà còn là triết lý nâng tầm y dược Việt Nam, biến tri thức ngàn đời thành sản phẩm hiện đại có giá trị toàn cầu.
(KS. Thái Huy Khiêm – Ban công nghệ Viện Y Dược Việt)
Đã sao chép link bài viết!